Page loading... Please wait.
2|4|37 - लुङ्सनोर्घसॢ
॥ तस्मै पाणिनये नमः ॥
2|4|37
SK 2427
लुङ्सनोर्घसॢ   🔊
सूत्रच्छेदः
लुङ्-सनोः (सप्तमीद्विवचनम्) , घसॢ (प्रथमैकवचनम्)
अनुवृत्तिः
-
अधिकारः
आर्धधातुके  2|4|35
सम्पूर्णसूत्रम्
Will be updated soon
सूत्रार्थः
Will be updated soon.
One-line meaning in English
Will be updated soon.
काशिकावृत्तिः
लुङि सनि च परतो ऽदो घस्ल्̥ आदेशो भवति। ल्̥दित्करणम् अङर्थम्। लुङि अघसत्, अघसताम्, अघसन्। सनि जिघत्सति, जिघत्सतः, जिघत्सन्ति। घस्ल्̥भावे ऽच्युपसङ्ख्यानम्। प्रात्ति इति प्रघसः।
`अघसत्` इति। लृदित्त्वात् पुषादिसूत्रेण 3|1|55 च्लेरङ्गादेशः। `जिघत्सति` इति। `सः स्याद्र्धधातुके` 7|4|49 इति सकारस्य तकारः।`घस्लृभावेऽच्युपसंख्यानम्` इति। घस्लृभावे कत्र्तव्येऽचि तस्योपसंख्यानम् = प्रतिपादनं कत्र्तव्यमित्यर्थः। तत्रेदं प्रतिपादनम्-- उत्तरसूत्रे चकारोऽनुक्तसमुच्चयार्थः, तेन घस्लृभावेऽच्यपि भवति। `प्रघसः` इति। पचाद्यच्॥
लुङ्सनोर्धस्तु॥ ननु ठ्सृघस्यदः क्मरच्ऽ इति वचनाद् न्न्न्न्न्न्न्न्न्त्यन्तरमस्ति? सत्यम्; अदेरात्सीद् अत्सिषतीत्यनिष्ट्ंअ रूपं मा भूदिति योगारम्भः। प्रातीति प्रघस इति, पचाद्यच्। अस्यापि सूत्रवदेव प्रयोजनम्॥
सिद्धान्तकौमुदी
अदो घसॢ स्याल्लुङि सनि च । लृदित्त्वादङ् । अघसत् । 1012 हन हिंसागत्योः । प्रणिहन्ति ॥
लुङ्सनोर्घसॢ - लुङ्सनोर्घस्लृ ।अदो जग्धिः इत्यतोऽद इत्यनुवर्तते । तदाह — अद इति । लृदित्त्वस्य प्रयोजनमाह — लृदित्त्वादिति । हनधातुरिनिट् । प्रणिहन्तीति । शपो लुक् । नस्याऽनुस्वारपरसवर्णौ ।नेर्गदे॑ति णत्वम् ।
लुङ्सनोर्घसॢ - जिघत्सति । प्रणिहन्तीति ।नेर्गदे॑ति णत्वम् ।
लघुसिद्धान्तकौमुदी
अदो घसॢ स्याल्लुङि सनि च। ऌदित्वादङ्। अघसत्। आत्स्यत्॥ हन हिंसागत्योः॥ 2॥ हन्ति॥
महाभाष्यम्
लुङ्सनोर्घस्लृ (568) (356 आदेशसूत्रम् । 2।4।1 आ.21।। (1603 शेषवार्तिकम् ।। 1 ।।) ।। । घस्लृभावेऽच्युपसंख्यानम् - (भाष्यम्) घस्लृभावेऽच्युपसंख्यानं कर्तव्यम्। प्रात्तीति प्रघसः।। लुङ्सनो ।। 37 ।।