वञ्चिलुञ्च्यृतश्च
सूत्रच्छेद:
वञ्चिलुञ्च्यृतः - पञ्चम्येकवचनम् , च - अव्ययम्
अनुवृत्ति:
-
अधिकार:
-
सम्पूर्णसूत्रम्
Unavailable at the moment
सूत्रार्थ:
This sutra is not updated yet.
The sutras are being written one by one, so this sutra will eventually get updated. Meanwhile, you can refer to the commentaries below.
The sutras are being written one by one, so this sutra will eventually get updated. Meanwhile, you can refer to the commentaries below.
One-line meaning in English
This sutra is not updated yet.
काशिकावृत्तिः
वञ्चि लुञ्चि ऋत् - इत्येतेभ्यः परः क्त्वा प्रत्ययः सेट् वा न किद् भ्वति । वचित्वा, वञ्चित्वा ; लुचित्वा, लुञ्चित्वा ; ऋतित्वा, अर्तित्वा । ऋतेरीयङ् 3|1|29 आर्धधातुके विकल्पितः (आयादयः... 3|1|31) । स यत्र पक्षे न अस्ति तत्रेदम् उदाहरणम् । सेडित्येव - वक्त्वा ॥
`वन्चु प्रलम्भने` (धातुपाठः-1703), `लुन्च अपनयने` (धातुपाठः-187), `ऋत` इति सौत्रौ धातुः, यत्र `ऋतेरीयङ` 3|1|29 इतीयङ विहितः। `ऋतेरीयङ` आर्धधातुके विकल्प्यते` इति। `आदाय आर्धधातुके वा` 3|1|31 इत्यनेन। `वचित्वा` इति। `अनिदिताम्। 6|4|24 इति नलोपः। `वक्तवा` इति। `उदितो वा` 7|2|56 इतीडभावः पक्षे। चकारो वाग्रहणस्य स्वरितत्वविस्पष्टीकरणार्थः। तेनोत्तरसूत्रे काश्यपग्रहणस्य पूजार्थता; अन्यथा हि तस्यविकल्पार्थता विज्ञायेत। तथा च द्वयोर्विभाषयोर्मध्यवर्त्तित्वान्नित्योऽयं विधिः स्यात।
ऽवञ्चु गतौऽ भौवादिः, ऽवञ्चु प्रलम्भनेऽ चुरादिः,सोऽपि गृह्यते, ऽअनित्यण्यन्ताश्चुरादयःऽ इति । ऽलुञ्च अपनयनेऽ, ऋतिः सौत्रो धातुः ऽऋतेरीयङ्ऽइति, स च घृणायां वर्तते ॥
सिद्धान्तकौमुदी
सेट् क्त्वा किद्वा । वचित्वा । वञ्चित्वा । लुचित्वा । लुञ्चित्वा । ऋतित्वा । अर्तित्वा ॥
Text Unavailable. If you can help fixing this issue by providing this text, please let us know using the feedback link at the bottom of this page. Thank you!
वचित्वेति। वञ्चु प्रलम्भने। लुचित्वेति। लुञ्च अपनयने। ऋतित्वेति। ऋतिः सौत्रो दातुर्घृणार्थकः, तस्यार्द्धधातुकविषये `ऋतेरीय`ङित्यस्य वैकल्पिकत्वात्तदभाव कित्तवमनेन विकल्प्यते।
लघुसिद्धान्तकौमुदी
-
महाभाष्यम्
Text Unavailable. If you can help in fixing this issue by providing this text, please let us know using the feedback link at the bottom of this page. Thank you!