Page loading... Please wait.
1|2|24 - वञ्चिलुञ्च्यृतश्च
॥ तस्मै पाणिनये नमः ॥
1|2|24
SK 3325
वञ्चिलुञ्च्यृतश्च   🔊
सूत्रच्छेदः
वञ्चि-लुञ्चि-ऋतः (पञ्चम्येकवचनम्) , च (अव्ययम्)
अनुवृत्तिः
-
अधिकारः
-
सम्पूर्णसूत्रम्
Will be updated soon
सूत्रार्थः
Will be updated soon.
One-line meaning in English
Will be updated soon.
काशिकावृत्तिः
वञ्चि लुञ्चि ऋत् - इत्येतेभ्यः परः क्त्वा प्रत्ययः सेट् वा न किद् भ्वति । वचित्वा, वञ्चित्वा ; लुचित्वा, लुञ्चित्वा ; ऋतित्वा, अर्तित्वा । ऋतेरीयङ् 3|1|29 आर्धधातुके विकल्पितः (आयादयः... 3|1|31) । स यत्र पक्षे न अस्ति तत्रेदम् उदाहरणम् । सेडित्येव - वक्त्वा ॥
`वन्चु प्रलम्भने` (धातुपाठः-1703), `लुन्च अपनयने` (धातुपाठः-187), `ऋत` इति सौत्रौ धातुः, यत्र `ऋतेरीयङ` 3|1|29 इतीयङ विहितः। `ऋतेरीयङ` आर्धधातुके विकल्प्यते` इति। `आदाय आर्धधातुके वा` 3|1|31 इत्यनेन। `वचित्वा` इति। `अनिदिताम्। 6|4|24 इति नलोपः। `वक्तवा` इति। `उदितो वा` 7|2|56 इतीडभावः पक्षे। चकारो वाग्रहणस्य स्वरितत्वविस्पष्टीकरणार्थः। तेनोत्तरसूत्रे काश्यपग्रहणस्य पूजार्थता; अन्यथा हि तस्यविकल्पार्थता विज्ञायेत। तथा च द्वयोर्विभाषयोर्मध्यवर्त्तित्वान्नित्योऽयं विधिः स्यात।
ऽवञ्चु गतौऽ भौवादिः, ऽवञ्चु प्रलम्भनेऽ चुरादिः,सोऽपि गृह्यते, ऽअनित्यण्यन्ताश्चुरादयःऽ इति । ऽलुञ्च अपनयनेऽ, ऋतिः सौत्रो धातुः ऽऋतेरीयङ्ऽइति, स च घृणायां वर्तते ॥
सिद्धान्तकौमुदी
सेट् क्त्वा किद्वा । वचित्वा । वञ्चित्वा । लुचित्वा । लुञ्चित्वा । ऋतित्वा । अर्तित्वा ॥
Text Unavailable. Please use feedback link below to provide the text if you have.
वञ्चिलुञ्च्यृतश्च - वचित्वेति । वञ्चु प्रलम्भने । लुचित्वेति । लुञ्च अपनयने । ऋतित्वेति । ऋतिः सौत्रो दातुर्घृणार्थकः, तस्याद्र्धधातुकविषयेऋतेरीय॑ङित्यस्य वैकल्पिकत्वात्तदभाव कित्तवमनेन विकल्प्यते ।
लघुसिद्धान्तकौमुदी
-
महाभाष्यम्
Text Unavailable. Please use feedback link below to provide the text if you have.